Ingurumenari buruzko jardunbide egokien gidak

Herritarrei zuzendutako gidak

1. Ingurumen- Jardunbide Egokiak egiteko sarrera

Ingurumen Jardunbide Egokiei Sarrera, gure egunerokotasunean egiten ditugun jarduerei buruzko ezagupen, kudeaketa eta plangintza handiagoa eginez gero, jarduera berak duten ingurumen- eraginean murrizketa lortu. “B” hirukoitzaren ezarpena egitea funtzeskoa da: Bihurketa, Birziklapena eta Berrerabilpena. Horretaz gain, energiaren, uraren eta beste hainbat baliabideen kontsumoa murriztuz gero,planetari laguntzeaz gain, dirutan ere aurrezten egongo gara. Gidaliburu honetan gai honi buruz ezagutu behar dituzun hitz eta definizioak aurkituko dituzu.

• Ingurumen- Jardunbide Egokiak egiteko sarrera eko Gida jeitsi

2. Ura

Ura, gure planetan dagoen izadiak duen baliabide baliotsuena da, eta ezinbestekoa da bizirauteko.
Gidaliburu honetan uraren zikloari buruzko datuak aurkitu ditzakezu, uraren ezaugarriak, lurrean erabilgarri dagoen ur-kopurua, bere zikloa, munduari eta Espainiari dagokion ur kopuruaren kontsumoa, kutsagarriak diren iturriak… eta ura aurrezteko bakoitzak zer egin dezakegunari buruzko aholku ezberdinak.
Ideia bat izan dezagun, Espainia mailan eta sarbide optimo moduan, Osasunaren Erakunde Mundialak ezartzen duen kopuruaren bikoitza baino gehiago kontsumitzen da, oinarrizko beharrak betetzeko adina.

• Urari buruzko Jardunbide Egokien eko Gida jeitsi

3. Bioaniztasuna

Ba zenekien gaur egun 1.600.000 espezie mota daudela? Edo Zeintzuk dira aniztasun gehien dituen ekosistemak? Paisaiaren heterogeneotasuna dela dibertsifikatze biologikoa errezten duenak, jakin badakigu ez dela beti gazta eta ogi. Agian,erruz pentsatu zenezake dena agerian zegoela, baina gauza asko dago arakatzeko eta ezagutzeko. Zoritxarrez, gaur egungo ingurumenaren degradatze erritmoarekin jarraituz gero, espezie askoren iraunkortasunarekin bukatuko dugu, beharbada ez duzu entzun desagertze masibo bat gertatuz gero seigarren postuan aurkitzen garela.

• Bioaniztasunari buruzko Jarduera Egokien eko Gida jeitsi

4. Klima-aldaketa

Berotegi-efektua eta klima-aldaketa eskutik doazen bi termino edo hitz dira eta gure gain hartzen dugu eta badakigu planetarentzat txarrak direla. Zihur aski lurburuko kasketen urtzearekin erlazionatzen dituzula jakin gabe benetan honek nola eragiten duen. Hala ere, Ba al zenekien berotegi-efektua naturaren fenomeno bat dela eta honi esker planeta honetan bizitza egotea posible dela? Gidaliburu honi esker zera aurkituko duzu; zergatik? Zein baldintzatan? Eta Zein eginkizun betetzen dugu guk prozesu honetan?, azken finean, zergatik du berotegi-efektuak halako ospe txarra.

• Klima-aldaketari buruzko Jarduera Egokien eko Gida jeitsi

5. Energia

Dakizun bezala, bi energi iturri daude modu iraunkor batean sorrarazitakoaren arabera, hau da, agortezinak direnak eta kasu honetan energía berriztatzaileari buruz ari gara edo alderantziz, energía berriztatzaileak ez direnak, azken hauen biltegiak agortzen joaten direla erabiltzen ditugun heinean.
Gidaliburu honetan gaur egun dauden energía berriztatzaileak topa ditzakezu, harritu egingo zara olatuen edota biomasaren bitartez energía lortu dezakezula jakiten duzunean.
Ingurumenarekin adeitsuak izan nahi badugu, gure helburua erregai fosilen ordezkapen osoa egitea izango da eta horrela, atmosferarantz doazen igorpenak geldiaraziko ditugu.

• Energiari buruzko Jarduera Egokien eko Gida jeitsi

6. Bizi-ohitura iraunkorrak

Gaur egun hainbeste teknologi aurrerapenak daude, edozein motako lan egin dezakegula ia behatz bat ere mugitu gabe. Duela urte batzuk pentsaezinak ziren lanak, orain egin daitezkenak. Horregatik bihurtu dira gure ohiturak geroz eta sedentarioagoak edo egonekoak.
Garapen iraunkorrak gure gaur egungo beharren gogarak inplikatzen ditu, etorkizuneko beharrak hestutasunean jarri gabe, hala ere, gure egunerokotasunean ekintza bat egiten dugun bakoitzean, premisa hori bete gabe geratzen da.Gidaliburu honekin aukera izango duzu zure ekintzak planetarengan nola eragiten duten jakitea eta zer egin dezakezun hori konpontzeko.

• Bizi-ohitura iraunkorrak eko Gida jeitsi

7. Hondakinak

Birziklatu hala ez birziklatu? Hori da eztabaida.Gidaliburu honi esker zuk dituzun zalantza ugari argitu ditzakezu, hala nola mugikorra puskatzen denean zer egin behar duzun mugikorrarekin, botikak non bota behar dituzun edo hodi fluoreszenteak non utzi behar ditugun besteak beste. Gainera, garbiguneei buruzko zerrenda bat aurkituko duzu, baita zein hondakin motak dauden eta hondakinen banaketa nola egin behar dugun ikasi dezakezu. Gogoratu ezazu 4 “B”en araua: Bihurketa, Berrerabilpena, Birziklapena eta Berreskurapena.

• Hondakinak eko Gida jeitsi

8. Zarata

Nork ez da noizbait kexatu bere inguruan dagoen zarata kopuruaz? Gaur egun gure osasunari kalte handia eragiten dion zarata maila handia jasaten dugu, adibide gisa buruko minak edo gastritisak ditugu besteak beste.Kontsulta ezazu zeintzuk diren zarata-mailak gogaikarrienak eta zein ondorio erakartzen dituzten.

• Zaratari buruzko gida

9. Garraiobide jasangarria

Nola aurreztu dezakegu dirua ingurumena suntsitu gabe? Batu egin zaitez garraiobide jasangarrira.Gidaliburu honetan aholku, trikimailu eta ekintzak ezberdinak aurkitu ditzakezu, zure mugitzeko askatasunari uko egin gabe, diru kopuru erdiaren truke leku guztietara iritsi ahal izateko. Sartu zaitez eta garraiobide iraunkorrak eskeintzen dizkizun aukeraz melatu zaitez.

• Garraiobide jasangarria eko Gida jeitsi

Enpresei zuzendutako gidak

1. Ingurumen-jardunbide egokiak bulegoan

Ingurumen-jardunbide egokiak bulegoan egiteko gidak.Gaur egun, profesional gehienak bere eguneroko lanak bulegoan egiten dituzte. Garrantzitsua da, beraz, sektore honetan ematen den ingurumen eraginaren murrizketa lortzea. Zorionez, jarduera hauen ezaugarriei esker, ezarri behar diren jarduera onak ikaragarri errazak eta merkeak dira( ez dute aldez aurreko ordainketarik behar) eta gainera, abantaila modura bere emaitzak oso azkarrak omen dira. Gidaliburu honetan jarduera desegokiak erakusteaz gain, bulegoan ezarri behar diren jarduera egokiak ere agertzen dira eta horrela askotan azaltzen diren zalantzak argitzeko aukera izango duzu.

• Ingurumen-jardunbide egokiak bulegoan eko Gida jeitsi

2. Bulegoan papera aurreztea

Bulegoan papera aurreztea, inprimatzeak, faxak, agiriak, artxibategiak…paperak erabilpen mugagabeak ditu gure lan- ingurunean. Horregatik bere aurrezpena eta kudeaketarekin kontzientziatuta egon behar gara, egunak joan eta egunak etorri bere xahutzeak eta irionak saihestu ahal izateko. Errazak diren hainbat pausu jarraituta posible da hau lortzea.

• Bulegoan papera aurreztea eko Gida jeitsi

3. Enpresetan ISO 14001 Arauaren ezarpena

Enpresetan ISO 14001 Araua ezartzeko Gida. Geroz eta behar handiagoa dago enpresa eta ingurunearen arteko engaiamendu bat finkatzeko, bai gizarte-beharrak direla baita behar ekonomikoak edo zerga-arauak direlako ere. Engaiamendu hau zure erakundea egiaztatuz lortu daiteke beti ere ISO 14001 arauaren bitartez. Hemen lortu dezakezu argibidea.

• Enpresetan ISO 14001 Arauaren ezarpena eko Gida jeitsi

4. EMAS Araudia

Ingurumena kudeatzeko sistema bat ezarri duten enpresa guztiek, Ekokudeaketa eta Ekoikuskapenaren Erkidegoko Araudiari borondatez aurkezteko aukera izango dute. Zein onura motak erakartzen dizkio nire enpresari? Nola eskatu dezaket bere ezagutza? Zein ezberdintasun daude EMAS eta ISO 14001 araudiaren artean? Hemen informa zaitez.

• EMAS Araudia eko Gida jeitsi

5. EFQM Eredua

EFQM ereduak (Enpresa bikaintasuneko Europako Eredua) enpresak kalitatearekiko eta ingurumenarekiko duen engaiamendu osoa zihurtatzen duen agiria da, bikaintasuna lortzeko zuzenduta dagoelarik. Agiri honetan, eredu berri honek dituen oinarrizko kontzeptuak jasotzeaz gain, enpresa batek bere atxikimendurako jarraitu behar dituen pausuak ere jasotzen dira.

• EFQM Eredua eko Gida jeitsi